آموزش لگو: چگونه به کودکان بازی ساخت لگو را آموزش دهیم؟

کودکان استعداد ویژه‌ای در یادگیری دارند. برای آن‌ها همه‌چیز تازه و تجربه‌کردنی است و با تمام حواس خود سعی می‌کنند دنیای اطراف را بفهمند. اگر در رفتارهای یک کودک یک‌ساله دقت کنید می‌بینید که چطور محیط را با کنجکاوی بررسی می‌کند و از این کار لذت می‌برد. با تمام این‌ها، در اوایل زندگی فشار شدید برای آموزش و یادگیری نه لازم است و نه منطقی! کودک در این سن به بازی و کشف نیاز دارد و در ادامه زندگی‌اش زمان کافی برای آموزش آکادمیک خواهد داشت. اما آیا این مسئله به این معناست که باید آموزش را از روتین زندگی کودکان حذف کرد؟ قطعا خیر! روانشناسان توصیه می‌کنند آموزش در لفافه بازی و سرگرمی جایگزین یادگیری خشک و آکادمیک شود. بازی‌هایی مانند لگو سازی و آموزش لگو از بهترین سرگرمی‌های کودکان پیش از جوانی محسوب می‌شوند.

لگو چیست؟

لگو (به انگلیسی: LEGO) مجموعه‌ای از اسباب‌بازی‌های پلاستیکی هستند که برای ساخت و ساز کودک طراحی شده‌اند. این قطعات رنگارنگ کوچک سال‌هاست که به‌عنوان ابزاری محبوب برای بازی کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرند. بچه‌ها با کنار هم قرار دادن تکه‌های مختلف، شکلی که در ذهن دارند را می‌سازند و ساختار خیالی خود را خلق می‌کنند. بی‌راه نیست اگر بگوییم «لگو ترجمه دنیای خیالی کودکان به ساختاری سه‌بعدی است!» درواقع نقاشی به کودک کمک می‌کند تصورات خود را به جهان دوبعدی بیاورد و لگو همین کار را در دنیای واقعی و قابل لمس انجام می‌دهد.
اما لگو سال‌هاست به دنیای آجرهای رنگی با کاربرد بازی محدود نمی‌شود و مینی‌فیگورها، چرخ‌دنده و ابزار و قطعات رباتیک را در بر می‌گیرد. به‌علاوه اهداف علمی و یادگیری را نیز می‌توان با آموزش لگو دنبال کرد؛ کودکان با یادگیری عملی و ساخت و ساز می‌توانند مفاهیم مختلفی را آموزش ببینند. لگو کودک را به بازی، کند و کاو و داستان‌سرایی تشویق می‌کند و ذهنی باز و پذیرا برای یادگیری به او می‌بخشد.

لگو چگونه ساخته شد؟

کلمه لگو از عبارتی دانمارکی (Leg Godt) به معنی «خوب بازی کن!» ساخته شده‌است. در سال 1932، کارآفرین دانمارکی، اوله کریستیانسن (Ole Kirk Christiansen) ساخت اسباب‌بازی‌های چوبی کوچکی را شروع کرد که دو سال بعد در سال 1934 به آن‌ها نام لگو را داد. این کارآفرین خلاق سرانجام توانست خط تولید LEGO را در سال 1949 راه‌اندازی کند. نکته جالب این است که بعدها آقای اوله متوجه شد عبارت Lego در زبان لاتین به‌معنای «من کنار هم قرار می‌دهم» است.
بعدها لگو با جنس پلاستیک و در ابعاد متنوعی عرضه شد. نوع، جنس و کارایی این اسباب‌بازی به‌تناسب سن و سال کودک (و حتی بزرگسال!) انتخاب می‌شود. طبق بعضی از تحقیقات، در حال حاضر به‌طور میانگین در هر ثانیه حدود هزار قطعه لگو در سراسر جهان تولید می‌شود و این آمار قابل توجه نشان از محبوبیت این ابزارهای بازی و یادگیری دارد. لگو بزرگ‌ترین شرکت تولیدکننده اسباب‌بازی در جهان است.

آموزش لگو چه مزایایی برای کودکان دارد؟

لگو مزایای قابل توجهی برای رشد و توسعه مهارت‌های کودکان دارد. اگر می‌خواهید کودک شما بهترین نتیجه را از بازی لگو بگیرد باید نوع بازی را هوشمندانه و متناسب با سن کودک انتخاب کنید. آموزش لگو کودکان می‌تواند یادگیری را به فعالیتی جذاب و فعالانه تبدیل کند و بر خلاقیت، هوش اجتماعی، مهارت‌های فردی و گروهی، آموزش علوم مختلف، شکیبایی و تاب‌آوری اثر بگذارد. در ادامه چند تاثیر قابل توجه آموزش لگو در رشد کودکان را توضیح می‌دهیم.

• پرورش خلاقیت کودک در بازی لگو

لگوها، این اسباب‌بازی‌های کوچک رنگارنگ به کودک اجازه می‌دهند معمار دنیای خودش باشد. کودکان به کمک این قطعات آن‌چه در ذهن دارند را به دنیای بیرونی منتقل می‌کنند. بچه‌ها با آزمون و خطا، ساختمان می‌سازند، اتومبیلی فانتزی خلق می‌کنند و داستان درون ذهن خود را به دنیای واقعی می‌آورند. در نهایت همه آن‌ها را خراب می‌کنند و از نو می‌سازند. بازی لگو جایی برای اشتباه کردن نمی‌گذارد و همین مسئله ترس کودک از خطا کردن را خنثی می‌کند و خلاقیت او را پرورش می‌دهد. همین فعالیت به ظاهر ساده به پرورش تفکر نقادانه و مهارت حل مسئله کمک می‌کند، زیرا کودک هر بار که به بن‌بست می‌خورد خراب می‌کند و دوباره می‌سازد. او در نهایت یاد می‌گیرد چطور رویای خود را به واقعیت تبدیل کند و چطور به تفکر خود اجازه بدهد خارج از چارچوب پیش برود.

• تقویت مهارت دست‌ ورزی در کودکان

آموزش لگو بازی قدمی بزرگ در جهت توسعه مهارت‌های فیزیکی کودک است. برداشتن تکه‌های کوچک لگو، چیدن آن‌ها روی هم، تنظیم کردنشان و در نهایت ساختن یک سازه جدید همگی به تقویت مهارت‌های ظریف حرکتی در کودک کمک می‌کنند. گرفتن و قرار دادن آجرها هماهنگی چشم و دست را بهبود می‌دهد و دقت و تمرکز کودک را بالا می‌برد. این مهارت‌ها برای نوشتن، طراحی و هر فعالیت دستی دقیق دیگری ضروری هستند.

• بهبود مهارت تاب‌آوری

«آزمون و خطا» را شاید بتوان مهم‌ترین رکن در آموزش لگو و آموزش به‌کمک لگو دانست. کودک می‌تواند بارها و بارها شکل ساخته‌شده را به هم بزند و از نو شروع کند. این دقیقا همان ویژگی خاص لگو است که به کودکان صبوری و تاب‌آوری را می‌آموزد. تاب‌آوری مهارتی حیاتی است که به افراد کمک می‌کند با شکست‌ها و ناکامی‌ها زودتر کنار بیایند و دوباره شروع کنند. هر بار که کودک اشتباهی در ساخت لگو مرتکب می‌شود دوباره تمرکز می‌کند، سازه را خراب می‌کند و از نو می‌سازد. این فرایند تکراری تاثیر قابل توجهی در پرورش تاب‌آوری (به انگلیسی: Resilience) در کودکان دارد.

• بهبود اعتماد به نفس کودکان

کودک خود را در شرایطی تصور کنید که توانسته‌است با تلاش و تمرکز یک ساختمان لگویی بامزه را بسازد. به نظر شما او چه احساساتی را تجربه می‌کند؟ وقتی بازخورد مثبت و تحسین‌برانگیز شما را دریافت می‌کند چطور؟ لگو از جمله بازی‌ها و سرگرمی‌هایی است که کودکان در آن می‌توانند نتیجه تلاش خود را به‌صورت بصری و قابل لمس تجربه کنند. به همین دلیل این بازی می‌تواند احساس خودباوری و شایستگی را در کودک تقویت کند و به او غرور و توانمندی را ببخشد.

از سوی دیگر آزمون و خطا تا زمانی‌که نتیجه دلخواه آماده شود به کودک اعتمادبه‌نفس و احساس توانمندی می‌دهد. کودکانی که بارها و بارها برای خواسته خود تلاش می‌کنند و از امتحان کردن دوباره نمی‌ترسند در آینده مهارت‌های حل مسئله و خلاقیت در کشف راه حل را تجربه می‌کنند. آن‌ها به خود اطمینان دارند و می‌دانند دیر یا زود نتیجه مورد نظر خود را خواهند ساخت.

چگونه به کودکان بازی ساخت لگو را آموزش دهیم؟

از لگو می‌توان استفاده‌های آموزشی متعدد و متنوعی کرد. در سنین پایین‌تر، شکل‌های مختلف، رنگ‌ها و ابعاد لگوها خود موضوع آموزشی برای کودک محسوب می‌شود. می‌توانید کودکان را تشویق کنید لگوها را بر اساس رنگ یا شکلشان مرتب کنند. همان‌طور که پیشتر گفته‌شد می‌توان با تهیه لگوی الفبا یا چسباندن حروف بر روی لگوهای معمولی، کلمات و لغات را به کودکان آموزش داد.
بعضی از لگوها دستورالعمل مشخصی دارند که دنبال کردن این دستور به‌عنوان آموزش لگو مورد استفاده قرار می‌گیرد. بعضی دیگر را می‌توان برای آموزش مفاهیم ریاضی، فیزیک یا زیست‌شناسی مورد استفاده قرار داد. ساختن الگوهای ساده تا پیچیده، شناخت تعادل و مفهوم انرژی و فشار و همچنین ساخت ربات از مراحل پیچیده‌تر و سخت‌تر آموزش لگو هستند. شما همچنین می‌توانید از لگو برای پرورش قدرت داستان‌سرایی کودک و توسعه خلاقیت او استفاده کنید. چه هدف شما آموزش ساخت لگو کوچک باشد چه ساخت لگو بزرگ مانند آموزش ساخت لگو ربات، می‌توانید به کودکان یاد بدهید این فعالیت‌ها را به‌صورت گروهی در کنار هم انجام بدهند و قوانین قراردادی و اجتماعی را رعایت کنند.

کلام آخر

لگوها چیزی بیشتر از قطعات زیبا و رنگارنگ بازی هستند؛ این جمله خلاصه تمام مطالب این صفحه است. این روزها از لگو برای اهداف بسیار گسترده‌ای در دنیای کودکان استفاده می‌شود و نمی‌توان آن‌ها را محدود به یک اسباب‌بازی ساده و معمولی دانست. به‌علاوه تنوع این ابزارها آن‌قدر بالاست که برای همه سنین (حتی بزرگسالان) قابل استفاده و البته سودمند است.
اگر به اثربخشی آموزش لگو در پرورش خلاقیت، مهارت‌های مختلف و روابط اجتماعی کودکان باور دارید به شما کلاسهای آموزشی لگو برای کودکان را توصیه می‌کنیم. این محیط‌های شاد و امن، امکان بازی زیر نظر روانشناسان و طبق اصول حرفه‌ای و روان‌شناسی را مهیا می‌کند و کودک شما را به‌آرامی به اجتماع وارد می‌نماید.